استئوکندروز ستون فقرات کمری یک تغییر پاتولوژیک در غضروف و بافت استخوانی دیسک های بین مهره ای در ستون فقرات لومبوساکرال است. این تغییر می تواند طبیعی یا نتیجه یک سبک زندگی ناسالم باشد. در سنین بالا، فرآیندهای چرخشی بافت استخوان و غضروف در همه افراد شروع می شود. اما زمانی که این پدیده ها زودرس هستند (در افراد میانسال ظاهر می شوند)، در این صورت ما در مورد فرآیندهای پاتولوژیک سیستم اسکلتی صحبت می کنیم. آسیب شناسی مردان و زنان بالای 30 سال را به طور یکسان تحت تأثیر قرار می دهد.
پوکی استخوان کمری معروف ترین و شایع ترین بیماری ستون فقرات است که با درد شدید در ناحیه کمر خود را نشان می دهد. این بیماری در نتیجه اختلالات متابولیک ایجاد می شود که منجر به تغذیه ناکافی غضروف و بافت استخوانی می شود و مواد زائد در سلول های استخوانی تجمع می یابند. این منجر به آسیب شناسی دیسک های بین مهره ای می شود. علاوه بر این، ضخامت و انعطاف پذیری آنها تغییر می کند و سپس رشدهایی به شکل استئوفیت (رشد بافت استخوانی که منجر به باریک شدن سوراخ های انتهای عصبی می شود) روی مهره ها ایجاد می شود.
دلایل ایجاد پوکی استخوان در ستون فقرات کمری
استئوکندروز کمری بسیار بیشتر از استئوکندروز ستون فقرات قفسه سینه یا گردنی رخ می دهد، زیرا کمر بیشترین بار را در حین راه رفتن و دویدن با نشستن طولانی مدت روی صندلی یا بلند کردن وزنه دارد.
از آنجایی که این سایت تشریحی حداکثر بار را می پذیرد، ساختار آن بسیار قوی و قابل اعتماد است. ناحیه کمر از پنج مهره تشکیل شده و قفسه سینه را به ساکروم متصل می کند. بین آنها دیسک های بین مهره ای وجود دارد که به ستون فقرات انعطاف پذیری و تحرک می دهد. به نوبه خود، دیسک های بین مهره ای از یک هسته ژله مانند تشکیل شده است که در داخل یک حلقه سخت فیبروزوس قرار دارد. هنگامی که پوکی استخوان ایجاد می شود، تغذیه طبیعی دیسک ها مختل می شود، در نتیجه نازک تر می شوند، خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهند و فاصله بین آنها کاهش می یابد. در نتیجه، ریشه های عصبی آسیب می بیند که منجر به درد شدید و حتی ناتوانی می شود.
بنابراین، دلایل توسعه این آسیب شناسی عبارتند از:
- آسیب ستون فقرات؛
- بیماری های غدد درون ریز، دستگاه گوارش و قلب و عروق؛
- فعالیت بدنی شدید (بالا بردن وزنه، دویدن سخت)؛
- شیوه زندگی کم تحرک؛
- اختلال در عملکرد سیستم هورمونی؛
- کف پای صاف؛
- ناهنجاری های دیسک های بین مهره ای؛
- کهنسال؛
- بیماری های التهابی مفاصل، مانند آرتریت روماتوئید.
عوامل خطر برای ایجاد این بیماری عبارتند از:
- خم شدن و وضعیت نامناسب؛
- سبک زندگی اشتباه؛
- رژیم غذایی ناسالم، چاقی؛
- قرار گرفتن در وضعیت نامناسب برای مدت طولانی؛
- عامل ارثی؛
- فشار؛
- هیپوترمی
علامت اصلی این بیماری کمردرد است. می تواند بلافاصله یا پس از فعالیت بدنی شدید احساس شود.
سایر علائم پوکی استخوان کمر عبارتند از:
- درد دردناکی که به قسمت پایین کمر تابش می کند؛
- افزایش درد پس از بلند کردن وزنه، عطسه، سرفه، حرکت بدن؛
- سفتی بدن پس از قرار گرفتن طولانی مدت در یک موقعیت؛
- اسپاسم مداوم عضلات پشت؛
- احساس درد ناگهانی (لمباگو) پس از هیپوترمی بدن؛
- نقض حساسیت در باسن، ران، ساق پا و پا؛
- فلج در پاها؛
- سردی پا؛
- اسپاسم شریان های پا؛
- تعریق بیش از حد؛
- خشکی و لایه برداری پوست در محل های درد.
استئوکندروز ستون فقرات کمری می تواند با هر حرکت نامناسبی تشدید شود، مثلاً هنگام حرکت یا چرخاندن بدن به پهلو. در این مورد، درد نه تنها در قسمت پایین کمر، بلکه در پاها نیز مشاهده می شود. اسپاسم کمر نیز شدید است، زیرا به این ترتیب بدن بار این قسمت از بدن را کاهش می دهد. در هنگام تشدید، فرد موقعیتی راحت برای خود پیدا می کند که در آن درد فروکش می کند.
یکی از عوارض پوکی استخوان ستون فقرات کمری، اختلال در عملکرد دستگاه تناسلی ادراری است. گاهی اوقات افزایش ادرار و ناراحتی در ناحیه کلیه وجود دارد. التهاب عصب سیاتیک و لومبدنیا (درد در ناحیه کمر) می تواند به این بیماری بپیوندد.
مراحل استئوکندروز ستون فقرات کمری
متأسفانه پوکی استخوان یک بیماری غیرقابل درمان است و روند تخریب دیسک های بین مهره ای غیر قابل برگشت است. چهار درجه از پیشرفت استئوکندروز وجود دارد:
- درجه اول که در آن هسته ژله مانند داخل دیسک تغییر می کند و حرکت می کند.
- درجه دوم دوره تخریب حلقه فیبروزوس در دیسک است.
- درجه سوم که در آن حلقه فیبروزوس پاره می شود و هسته ژله مانند آن را ترک می کند که باعث ایجاد فتق دیسک می شود.
- درجه چهارم دوره توسعه فرآیندهای دژنراتیو مهره ها با درگیری مفاصل و رباط های بین مهره ای است. آرتروز مفاصل بین مهره ای (اسپوندیل آرتروز) ایجاد می شود.
درجه نخست
با احساسات دردناک به دلیل تحریک انتهای عصبی واقع در آنولوس فیبروزوس و رباط های طولی مشخص می شود. بیمار در بخش دیسک آسیب دیده احساس درد و ناراحتی می کند. درد می تواند تیز، حاد یا مبهم باشد، دائمی است و در قسمت لومبوساکرال قرار دارد. اغلب اوقات به ساق پا می‌تابد و گاهی فقط در پا احساس می‌شود.
تحریک انتهای عصبی منجر به ایجاد سندرم های رفلکس می شود. به همین دلیل، فرد همیشه درد را در ناحیه مشکل احساس نمی کند، بلکه بسیار فراتر از آن است. همچنین، نقض ربات های اندام های داخلی، وقوع اسپاسم عضلانی رفلکس وجود دارد. اختلالات گردش خون در اندام ها و رباط ها. نقض گردش خون و تغذیه تاندون ها و رباط ها، که منجر به درد و استحکام در محل های اتصال به استخوان ها می شود.
درجه دوم
در این مرحله، یک بی ثباتی مشخص و افزایش تحرک مهره ها وجود دارد که منجر به روانکاری مداوم عضلات می شود. در عین حال، ایستادن برای فرد دشوار است، در ناحیه کمر احساس ناراحتی و درد می کند. گاهی اوقات کمر درد می کند و بیمار دلیل آن را نمی فهمد.
درجه سوم
مشخصه آن افتادگی قطعات دیسک است که با فشرده سازی ریشه های عصبی آشکار می شود. در این دوره، حساسیت در ناحیه عصب عصب فشرده شده نقض می شود. علاوه بر این، احساسات ناخوشایندی به صورت گزگز، سوزش، بی حسی و همچنین از دست دادن کامل حساسیت وجود دارد که با اختلال در عملکرد حرکتی همراه است که گاهی منجر به فلج می شود. در ناحیه آسیب دیده، آتروفی عضلانی، نازک شدن و کاهش مشاهده می شود. مناطقی که در آن تغییرات فوق توضیح داده شده مشاهده می شود به خوبی محل ضایعه نخاعی را نشان می دهد. یک تظاهرات مشخصه درجه سوم ظهور علامت Lasegue است. این خود را به صورت زیر نشان می دهد: هنگامی که بیمار به پشت دراز می کشد، پای صاف به سمت بالا، درد شدید در ناحیه کمر وجود دارد که در امتداد پشت پای بلند شده پخش می شود. هنگامی که پاها به سمت زانو خم می شوند، درد بلافاصله کاهش می یابد.
هنگامی که قطعات دیسک های بین مهره ای به داخل مجرای کانال نخاعی می افتند، آسیب به طناب نخاعی رخ می دهد. سندرم دیگر، به اصطلاح دم اسبی، با اختلال در حساسیت و عملکرد حرکتی پاها و همچنین اندام های لگنی و مثانه ظاهر می شود.
درجه چهارم
این دوره با ناپدید شدن درد و بازیابی عملکرد سیستم اسکلتی عضلانی مشخص می شود. با این حال، در عین حال، محدودیتی در عملکرد حرکتی وجود دارد. ستون فقرات، همانطور که بود، چوبی می شود، زیرا فیبروز دیسک ایجاد می شود و تمام عناصر آن با بافت اسکار متراکم جایگزین می شوند. همزمان رباط ها و مفاصل بین مهره ای نیز در فرآیند التهابی دخالت دارند و درجات مختلفی از بیماری نیز مشاهده می شود که با چندشکلی علائم خود را نشان می دهد.
نحوه درمان پوکی استخوان در ستون فقرات کمری
درمان استئوکندروز ستون فقرات کمری یک فرآیند بسیار طولانی و مداوم است. و مهمتر از همه، برای درمان موفقیت آمیز یک بیماری، خیلی به خود شخص بستگی دارد. از این گذشته ، او باید سبک زندگی خود را به طور اساسی تغییر دهد و بسیاری از عادات روزمره را کنار بگذارد و همچنین تا پایان عمر روی سلامتی خود کار کند.
در حالت عکس، حتی درمان دارویی موفق نیز نمی تواند بدشکلی ستون فقرات را به طور کامل از بین ببرد. علاوه بر این، پس از بهبودی موقت، علائم با شدت جدیدی برمی‌گردند و درمان باید از نو شروع شود. اگرچه گاهی اوقات، حتی با رعایت رژیم فعالیت بدنی، حملات پوکی استخوان رخ می دهد.
بنابراین، درمان پوکی استخوان به 3 روش انجام می شود:
- درمان محافظه کارانه دارویی؛
- غیر دارویی؛
- عمل جراحي.
درمان دارویی محافظه کارانه
از آنجایی که پوکی استخوان ستون فقرات به طور کامل قابل درمان نیست و فرآیندی غیرقابل برگشت است، هدف از درمان محافظه کارانه از بین بردن علائم و جلوگیری از پیشرفت بیشتر بیماری است. قبل از شروع درمان دارویی، لازم است فعالیت بدنی به حداقل برسد. در صورت تشدید شدید، استراحت در بستر توصیه می شود. این گاهی اوقات موثرتر از دارو است.
برای تسکین علائم التهاب از موارد زیر استفاده کنید:
- NSAIDs (داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی). داروهای این گروه به طور موثر درد و التهاب در مهره ها را از بین می برد. داروها می توانند به صورت قرص یا تزریقی باشند.
- گلوکوکورتیکواستروئیدهااین داروها به عنوان هورمون های استروئیدی طبقه بندی می شوند. تزریق با گلوکوکورتیکواستروئیدها به طور مستقیم در حفره مفصل انجام می شود. بدون شکست، آنها با ویتامین های B (B1، B6، B12) تکمیل می شوند.
- آرام بخش هاآنها برای از بین بردن اختلالات رفلکسوژنیک و روان زایی مرتبط ضروری هستند.
- داروهای ضد تشنجانقباضات غیر ارادی عضلات اسکلتی را از بین ببرید.
- داروهای ضد افسردگیداروهای این گروه بر سطح انتقال دهنده های عصبی تأثیر می گذارد، در نتیجه خلق و خوی بیمار بهبود می یابد، مالیخولیا، اضطراب و استرس عاطفی از بین می رود.
- داروهای ادرار آور. آنها برای علائم سندرم رادیکولار ضروری هستند.
- داروهای آنتی کولین استرازداروهای این گروه از فعالیت آنزیم کولین استراز جلوگیری می کنند و در نتیجه هدایت تکانه های عصبی افزایش می یابد.
- کندروپروتکتورهابرای جلوگیری از تغییر شکل دیسک های مهره ای و مفاصل مورد نیاز است.
در یک حمله حاد، محاصره نووکائین تجویز می شود (معرفی داروهای بیهوشی به طور مستقیم به منطقه آسیب دیده).
علائم پوکی استخوان کمر در زنان متفاوت از مردان ظاهر می شود. در زنان، چرخه قاعدگی می تواند مختل شود و همچنین بیماری های زنان و زایمان ایجاد می شود: التهاب تخمدان ها و رحم (اندومتریت). اختلال تولید مثل نیز ممکن است رخ دهد. در این مورد، به کمک یک متخصص زنان واجد شرایط نیاز دارید.
نحوه درمان پوکی استخوان کمر در خانه
اصل اصلی درمان خانگی از بین بردن علائمی است که فرد را از داشتن سبک زندگی با کیفیت باز می دارد.
روش های درمانی زیر در خانه استفاده می شود:
- رژیم غذایی. اغلب علت پوکی استخوان تجمع کلسترول و از دست دادن خاصیت ارتجاعی عروقی است. برای بهبود وضعیت، لازم است رژیم غذایی کم چربی را رعایت کنید. همچنین غذاهای دارای کلسترول بالا را از رژیم غذایی حذف کنید: تخم مرغ، گوشت خوک، آبگوشت غنی، پوست مرغ. الکل و نیکوتین را به طور کامل حذف کنید، مصرف قهوه و چای پررنگ را کاهش دهید. آنها منجر به اسپاسم عروقی می شوند.
- بازیابی جریان خون در ناحیه کمر. برای این کار هم از مالش با پمادها و کمپرس های دارویی و هم از تمرینات فیزیوتراپی که در منزل قابل انجام است استفاده کنید.
- وسایل خواب ارتوپدی. از آنجایی که ستون فقرات محور بدن انسان است که در طول روز تحت فشارهای بسیار زیادی قرار می گیرد، نیاز به استراحت مناسب دارد. در این ظرفیت تشک‌ها و بالش‌های ارتوپدی عمل می‌کنند که می‌توانند وضعیت صحیح ستون فقرات را در هنگام خواب نشان دهند.